11 października 1988 roku miało miejsce pierwsze, uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego w Polskim Towarzystwie Szkolnym „Oświata” w Berlinie. Pierwsze po 49 latach zawieszenia. W związku z tym dzisiaj,  35 lat później rozpoczynamy obchody roku jubileuszowego. Zamkniemy  je w czerwcu 2024 roku podczas uroczystego zakończenia roku szkolnego. Już dzisiaj zapraszamy do świętowania z nami przez kolejne miesiące.

Ogromne podziękowania składamy na ręce wszystkich, którzy walczyli o reaktywację „Oświaty”. Członkom zarządów, nauczycielom i działaczom komitetu rodzicielskiego bardzo dziękujemy, ponieważ  to dzięki Wam jesteśmy tak ważną organizacją na mapie Berlina.

W najbliższym czasie chcielibyśmy przybliżyć Państwu historię naszego Towarzystwa. Przedstawić najważniejsze dla nas osoby i wydarzenia. 

Berlińska „Oświata” zalicza się do jednej z najstarszych organizacji polonijnych w Niemczech. Historia Towarzystwa sięga XIX wieku. W roku 1881 z inicjatywy A. Chłapowskiego założono Towarzystwo Szkolne Polaków pod wezwaniem św. Stanisława, które po wielu zmianach organizacyjnych zostało w 1896 roku przekształcone w istniejące do dziś Towarzystwo Szkolne „Oświata”.

Pierwszym prezesem Towarzystwa był Władysław Berhan, berliński krawiec cieszący się dużym poważaniem wśród Polonii. „Oświata” działała nieprzerwanie do września 1939 roku, kiedy to władze hitlerowskie zdelegalizowały Towarzystwo.

Do 1987 roku nie było w Berlinie poważnych prób wznowienia polskiego szkolnictwa. Dopiero duża fala emigracji na początku lat osiemdziesiątych zainspirowała członków zarządu berlińskiego oddziału Związku Polaków w Niemczech do podjęcia starań o reaktywowanie nauki języka polskiego w Berlinie. Motorem tej akcji był Wojciech Soczówka, azylant z Polski, który znalazł się w Berlinie pod koniec lat siedemdziesiątych. W lutym 1987 roku zamieścił w dwóch niemieckich dziennikach ogłoszenie o treści „Polnisches Gymnasium sucht qualifizierte Kräfte” (Polskie gimnazjum poszukuje wykwalifikowanej kadry). Ogłoszenie to mimo, że było absolutnym blefem, spełniło swoje zadanie. Wojciech Soczówka stał się posiadaczem blisko 30 adresów i telefonów potencjalnych pedagogów.

Berliński Związek Polaków w Niemczech rozpoczął  trudną batalię o reaktywowanie „Oświaty”. Sporą pomocą organizacyjną służył Wydział Konsularny Polskiej Misji Wojskowej w Berlinie Zachodnim. 21.04.1988 roku doszło do pierwszego po wojnie spotkania delegacji Polonii berlińskiej z ówczesnym inspektorem szkolnym dzielnicy Tempelhof Klausem Wowereitem – późniejszym burmistrzem Berlina. Tematem spotkania była sprawa bezpłatnego korzystania z pomieszczeń lekcyjnych jednej ze szkół w tej dzielnicy. 16 sierpnia Wojciech Soczówka otrzymał pismo potwierdzające przydział pomieszczeń i w październiku Oświata zaczęła swoją działalność. W czerwcu 1989 roku rozdano pierwsze, wzorowane na przedwojennym oryginale, świadectwa ukończenia roku szkolnego 1988/1989.

Rok po rozpoczęciu zajęć, 20 października 1989 roku Polskie Towarzystwo Szkolne „Oświata” zostało zarejestrowane przez sąd w dzielnicy Charlottenburg. Datę tę uważa się za formalne zakończenie procesu reaktywacji Polskiego Towarzystwa Szkolnego „Oświata” w Berlinie Zachodnim. Od tamtej pory Towarzystwo działa nieprzerwanie, pielęgnując pośród Polonii polską kulturę, język i tradycje. W pierwszym po reaktywacji roku działalności Towarzystwo wydało 22 świadectwa. Obecnie co roku około 300 uczniów otrzymuje nasze oświatowe cenzurki. Z naszej oferty korzystają uczniowie w wieku od pięciu do osiemnastu lat.